Вышывка

Вышывка - преммет народново украсново узорочча: уделка али павочка, выткана вручну (обнакновенными али вособыми иглицами, часом крючком и др.) ли машынным путьом на тканинах и шкурах. Строеннем служыли альняны, хлопковы, шерсяны, испоредь дорогильны мочки, блескавки и др.

Гля т.кл. накладной вышывки (налепки) в ходу были гайтаны, тесьомки, делянки светных тканинов, шкура и др.

Вышывкой наряжали бабской (хабаки, передьонки, башковски наряды, кокошники, годом паневы и ватницы) и мужыцкой (унты, шейны платы) лопоть, азяминску и масешну нарядку, вешшы украсно-обрядново и бытовово посада (рушники, столешницы, наволочки, одевальницы и др.).

Адрозніваюць таксама гафт, як асобны від вышыўкі. Гэта ручная ці машынная вышыўка каштоўнымі матэрыяламі: каляровымі шаўковымі, залатымі, сярэбранымі ніткамі, жэмчугам, камянямі.

Гісторыя вышыўкі

Узнікненне вышыўкі адносіцца да эпохі першабытнай культуры і звязана з шыццём адзення са скураў жывёл. Матэрыялам для вышыўкі ў розныя часы былі жылы жывёлаў, натуральныя ці афарбаваныя ніці ільну, канопляў, бавоўны, шоўку, воўны, а таксама перліны і каштоўныя камяні, бусы і бісер, ракушкі, залатыя і медныя бляшкі, манеты. Вышыўка цесна звязана з бытам, працай, прыродай і, такім чынам, заўсёды адлюстоўвала мастацкія густы і ўяўленні, выяўляла нацыянальную своеасаблівасць і майстэрства кожнага народа.

Мастацтва дэкаратыўнай вышыўкі ўзнікла ў глыбокай старажытнасці і на працягу многіх вякоў захоўваецца ў дэталях інтэр'еру, адзення і разнастайных прадметаў бытавога ўжытку. Найбольш старажытныя вышыўкі, якія дайшлі да нашага часу, адносяцца да VI - V стст. да н.э. Яны былі выкананы ў Стараытным Кітаі на шаўковых тканінах шоўкам-сырцом, воласам, залатымі і срэбранымі ніткамі. Вышыўкай упрыгожвалі не толькі адзенне, але і дываны, і дэкаратыўныя пано з выявамі дрэваў і птушак.