Брес
Брес (по-росейски: Брест) — город в Беларуси, осередь Бреской волоси и Бресково погоса. Брес с самостарейшых городов Беларуси вопосля Полоцка (862 год обосновання), Витебска (947 год обосновання) и Турова (980 год обосновання). Теперешний Брес — кляшша промыслова, гужева и культурна восередь беларусково края. Земеписанны ковординаты: +52° 6', +23° 41'.
Звання
Впервоси поминатса в «Повеси досельных годов» как город Киевской Руси по званне Бересце (али Бересце).По водной со врубков, званей Брес город обзавьолса скрозь особливоси польсково говора – польской извод звани-той записывавшысь как Brześć, а переташшыли в россейской говор (19 ст.) как Брест, опосля в беларусской как Брэст, а по сибирскому-то Т там не выговариватса. Зачинаючи с 17 ст. город кликалса Брес-Литовск. В 1921 годе город обзавьолса новой званей — Брес-над-Бугом, и така была до 1939 года.
Деянни
Первы деянски поминання про город в "Повеси досельных годов" данкуютса 1019 годом. Городишшо старожыльново Бересця займовало небольшу стрелку, кака сдеялася на розсоше Мухавца и Глубнишново Буга.
В 1390 годе Брес обзавьолса магдебурским правом. В 1596 годе в Свято-Николаевской церкве была подписана Берастейска вуния, с какой повелося соспаренне латинской и православной церквы на земе Речи Посполитой. Опосля третево роздувана Речи Посполитой в 1795 годе город вошол в супой Росейской Империи. Опосля подпевки беларуских земльов до России уезной город Брес-Литовск вхоил с 1799 году в супой Литовской губернии, в 1801 годе подпетой до Гродненской губернии.
Зачинаючи с 30-х годов 19-во столеття в Бресе строили вострожны притыки. С 9 (22) сечня 1917 года по 3 ревуна 1918 года в Бресе прохоили мирны переговоры меж Совецкой Росеей и Германией, в наследке чово был подписанной Брес-Литовской мир. В 1919 годе Брэст заручили поляки. 22 ревуна 1939 году Брес-над-Бугом бал передаден Червоной Рати и вошол в супой ЯСВН при роздуване Польши по пахту Молотова - Робентропа. 8 травня 1965 году Бреской вострог был посажон на званню вострог-богатырь, с врученнем гримны Ленина и медали «Золота Зорька».
Домовшына
Брест — кляшша промыслова восередь Беларуси. Сьоння в городе деет свыш 50 промушлянков. В Бресе робют лехтромеханишной и лехтрожыровной заводы, завод вотной челбачины "Бресвотчелба", промушлянка «Светатрон», кака выробливат махоньку лехтронику, промушлянки льохкой и харчовой промысловоси.
Погосы и погосики
Погосы: Ленинской, Московской.
Погосики: Адамкова, Бярозавка, Вулька-Падгорска, Вычулки, Граевка, Дубровка, Задворцы Новы, Задворцы Стары, Киевка, Кавальова, Кацын Бор, Лыса Гара, Павдньовой, Плоска, Пугачова, Речица, Трышын, Усход.
Насельніцтва
Насельніцтва горада ў 2004 годзе складала 298,3 тысячы чалавек.
Адукацыя
32 агульнаадукацыйныя школы.
Вышэйшыя навучальныя ўстановы: Брэсцкі дзяржаўны тэхнічны універсітэт, Брэсцкі дзяржаўны універсітэт імя А.С.Пушкіна
Транспарт
Брэст з'яўляецца адным з найважнейшых транспартных вузлоў Беларусі. У 1981 годзе ў Брэсце з'явіліся першыя тралейбусы, на сённяшні дзень колькасць тралейбусных маршрутаў горада дасягнула васьмі.
У 12 кіламетрах у паўночна-усходнім напрамку ад Брэста знаходзіцца Брэсцкі аэрапорт (міжнародны код – BQT), які быў уведзены ў эксплуатацыю ў 1976 годзе. У 1986 годзе Брэсцкаму аэрапорту нададзены статус міжнароднага, магчымая колькасць пасажыраў складае 400 чалавек за гадзіну.
Культура
У Брэсце дзейнічае тэатр драмы і музыкі, лялечны тэатр, кінатэатр «Беларусь», адбываецца міжнародны тэатральны фестываль «Белая вежа» і фестываль беларускага нацыянальнага кіно. У рэпертуары Брэсцкага лялечнага тэатра сёння каля 30 дзіцячых і сямейных спектакляў.
Спорт
У горадзе дзейнічаюць 18 дзіцяча-юнацкіх спартыўных школ. У мікрараёне Кіеўка размешчаны стадыён «Лакаматыў». У абласным спартыўным комплексе «Брэсцкі» адбываюцца трэніроўкі і гульні футбольнага клуба Дынама Брэст.
Інфармацыя для турыстаў
Сімвалам горада з'яўляецца мемарыяльны комплекс «Брэсцкая крэпасць-герой», урачыстае адкрыццё якога адбылося 25 верасня 1971 году. Пабудова мемарыялу ажыццяўлялася пад кіраўніцтвам народнага архітэктара СССР У.А.Караля.
Музеі: Археалагічны музей «Бярэсце», музей «Выратаваныя каштоўнасці», музей прыроды, музей горада Брэста, краязнаўчы музей, музей чыгуначнай тэхнікі, музей авіацыі і касманаўтыкі (у мікрараёне Ўсход).
Храмы: Свята-Сімеонаўскі кафедральны сабор — старэйшы праваслаўны храм горада, Свята-Нікалаеўская царква, Свята-Васкрасенскі собор.
Вонкавыя спасылкі
- Брэст, выгляд з космасу
- Хроніка падзей горада Брэста
- Здымкі на Radzima.org
- А. Цітоў «Геральдыка беларускіх местаў» на «Беларускай Палічцы»
- BrestOnline.com
- Інфармацыя на старонцы BrestObl.com
- Клімат Брэста
bg:Брест (Беларус)
ca:Brest-Litovsk
de:Brest (Weißrussland)
en:Brest, Belarus
es:Brest (Bielorrusia)
et:Brest (Valgevene)
fi:Brest (Valko-Venäjä)
fr:Brest (Biélorussie)
he:ברסט ליטובסק
hu:Breszt
id:Brest-Litovsk
it:Brest (Bielorussia)
ja:ブレスト (ベラルーシ)
lt:Brestas (Baltarusija)
nl:Brest (Wit-Rusland)
no:Brest, Hviterussland
pl:Brześć
pt:Brest (Bielorrússia)
ru:Брест (Белоруссия)
sv:Brest, Vitryssland
uk:Берестя